Thị trường chứng khoán mang đến vô vàn những kiến thức bổ ích và thú vị. Đặc biệt đối với những nhà đầu tư mới thì việc am hiểu kiến thức sẽ giúp bạn có được những nhận định chuẩn xác về thị trường. Trong đó việc hiểu được chỉ số P/E là gì và cách phân tích chỉ số P/E là một trong những yếu tố giúp nhà đầu tư mới có được những phân tích chuẩn xác để có quyết định đầu tư hiệu quả nhất.
Chỉ số P/E cũng là một chỉ số mà bạn sẽ bắt gặp thường xuyên. Việc nắm rõ được khái niệm chỉ số P/E cũng sẽ là một trong những chìa khóa giúp bạn có được kế hoạch đầu tư hiệu quả nhất.
Nội dung bài viết
Chỉ số P/E là gì?
Chỉ số P/E (Price to Earning ratio) là một chỉ số nhằm đánh giá mối quan hệ giữa thu nhập trên một cổ phiếu (EPS) và giá thị trường của cổ phiếu (Price). Chỉ số P/E cũng sẽ là khái niệm mà nhiều nhà đầu tư bắt gặp thường xuyên trong quá trình đầu tư chứng khoán. Khi muốn định giá một cổ phiếu nào đó, người ta thương mang chỉ số P/E ra để so sánh vì nó thể hiện được sát sao nhất giá trị của cổ phiếu.
Chỉ số P/E có ý nghĩa gì trong thị trường chứng khoán?
Hiện nay bạn sẽ bắt gặp chỉ số P/E trong suốt quá trình đầu tư chứng khoán của mình. Khi tìm hiểu bạn sẽ thấy rằng, chỉ số P/E sẽ thể hiện mức giá mà nhà đầu tư sẽ sẵn sàng bỏ ra cho một đồng lợi nhuận để thu được từ cổ phiếu. Hoặc bên cạnh đó, bạn cũng có thể hiểu như việc nhà đầu tư sẽ sẵn sàng đưa ra mức giá bao nhiêu cho cổ phiếu dựa trên mức lợi nhuận của chính công ty/doanh nghiệp đó.
Thông thường, khi nhìn lên sàn chứng khoán, bạn sẽ thấy có ký hiệu P/E. Đây chính là chỉ số P/E cụ thể của từng doanh nghiệp được niêm yết trên sàn chứng khoán. Dựa vào chỉ số P/E bạn cũng sẽ biết được số tiền mình phải bỏ ra là bao nhiêu và từ đó có được kế hoạch phân bổ dòng tiền hiệu quả nhất.
Công thức tính chỉ số P/E như thế nào?
Ngoài khái niệm P/E là gì thì nhà đầu tư cũng phải nắm được cách tính chỉ số P/E như thế nào chuẩn xác nhất. Cụ thể, để tính chỉ số P/E bạn cần dựa theo công thức sau:
P/E = Giá thị trường của cổ phiếu (Price)/Thu nhập trên một cổ phiếu (EPS)
Dựa vào công thức tính trên, để tính được chỉ số P/E bạn sẽ phải nắm được số liệu về Price và EPS. Theo đó, EPS – thu nhập trên một cổ phiếu chính là thông tin quan trọng mà bạn phải tìm hiểu và xác định. Được biết EPS chính là phần lợi nhuận mà doanh nghiệp, công ty phân bổ cho mỗi cổ phần đang được lưu hành trên thị trường.
Thông số EPS cũng sẽ thể hiện được khả năng tạo lợi nhuận của các công ty, doanh nghiệp. Và để có thông số EPS chuẩn bạn cần dựa vào công thức sau:
EPS = (Lợi nhuận sau thuế – Cổ tức ưu đãi)/Số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành trên thị trường
Xem thêm: EPS là gì? Cách phân tích chỉ số EPS trong đầu tư chứng khoán
Theo đó, xác định được các yếu tố chuẩn xác sẽ giúp bạn có được kết quả EPS chuẩn xác nhất. Các chuyên gia MoneyHub khuyên rằng công thức sẽ cho kết quả chính xác hơn nếu bạn sử dụng chính số lượng cổ phiếu lưu hành bình quân trong kỳ.
Xem chỉ số P/E chuẩn ở đâu?
Hiện nay nhiều nhà đầu tư thường tự mình tính toán chỉ số P/E của mỗi doanh nghiệp cụ thể. Tuy nhiên để tính toán được kết quả chuẩn xác cuối cùng bạn sẽ mất nhiều thời gian. Chính vì vậy mà những trang web chuyên về chứng khoán, tài chính đã cung cấp đầy đủ chỉ số P/E phục vụ nhà đầu tư trong quá trình tìm hiểu. Vì vậy mà bạn cũng có thể dựa vào những chỉ số đó để giúp ích cho mình trong quá trình đầu tư.
Có 2 website mà nhà đầu tư có thể dễ dàng tìm thấy các chỉ số tài chính cần thiết là CafeF.vn và Vietstock.vn. Gõ mã cổ phiếu bạn cần xem, tại đây bạn sẽ tìm được chỉ số P/E.
Cách phân tích chỉ số P/E chuẩn xác nhất
Chỉ số P/E không chỉ là một chỉ số thông thường. Dựa vào chỉ số P/E sẽ giúp bạn có thêm được nhiều kiến thức, phân tích chuẩn xác nhất để từ đó có được quyết định đầu tư hiệu quả và lâu dài nhất.
Trên thực tế không phải nhà đầu tư nào cũng có đủ kinh nghiệm, kiến thức và kỹ năng để có thể phân tích chuẩn xác chỉ số P/E. Chính vì vậy mà những thông tin dưới đây chắc chắn sẽ giúp nhiều nhà đầu tư cảm thấy dễ dàng hơn khi tìm hiểu hay phân tích chỉ số P/E.
Chỉ số P/E cao
Nếu trong quá trình tìm hiểu một doanh nghiệp thì bạn thấy chỉ số P/E của họ cao thì có ý nghĩa như thế nào? Theo đó những công ty/doanh nghiệp có chỉ số P/E cao chứng tỏ doanh nghiệp đó cực kỳ uy tín và kinh doanh hiệu quả trên thị trường. Bạn có thể tìm hiểu về cổ phiếu của Amazon. Amazon chưa từng chi trả bất cứ chi phí nào cho các cổ đông của mình kể từ khi Amazon niêm yết. Đặc biệt là mức P/E hiện tại của họ cũng khá cao là 91.42.
Mặc dù vậy thì trên thực tế cũng có những doanh nghiệp dù là chỉ số P/E cao nhưng thực ra doanh nghiệp đó đang kinh doanh không hiệu quả. Điều này khiến cho chỉ số EPS thấp và kéo theo chỉ số P/E lên cao. Do vậy mà việc chỉ số P/E của một doanh nghiệp cao thì bạn cần phải tìm hiểu thêm nhiều thông tin khác, chưa hẳn cao đã là tốt.
Chỉ số P/E thấp
Nếu những công ty, doanh nghiệp có chỉ số P/E thấp thì có phải họ đang kinh doanh không hiệu quả? Tuy nhiên trên thực tế có rất nhiều yếu tố ảnh hưởng và khiến chỉ số P/E của một doanh nghiệp thấp. Cụ thể nếu doanh nghiệp vào thời điểm cụ thể hoạt động kém hơn so với thời gian trước thì khi đó EPS tăng lên và khiến chỉ số P/E thấp đi. Đây chính là cơ hội lớn để các nhà đầu tư quyết định mua vào cổ phiếu.
Bên cạnh đó, chỉ số P/E thấp cũng có thể là do công ty thu được những nguồn lợi nhuận bất thường không bền vững. Đó có thể là lợi nhuận từ việc bán công ty con, bán tài sản… và đặc biệt là nguồn lợi nhuận này không bền vững. Ngoài ra, chỉ số P/E thấp cũng có thể do cổ đông bán cổ phiếu bởi thấy doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả.
Vậy chỉ số P/E tốt là gì?
Trên thực tế nếu bạn chỉ phân tích một mình chỉ số P/E thì rất có thể nói được đúng về doanh nghiệp. Chính vì vậy mà khi đánh giá phân tích chỉ số P/E bạn nên kết hợp thêm với những yếu tố khác như so sánh P/E trong toàn ngành, thu nhập dự kiến của doanh nghiệp, tốc độ tăng trưởng lợi nhuận… Càng nhiều dữ liệu càng giúp bạn phân tích được chuẩn xác nhất về tình hình thực tế của doanh nghiệp.
Hiện nay việc tìm hiểu và phân tích chỉ số P/E luôn được nhiều nhà đầu tư quan tâm. Cùng với nhiều chỉ số khác, chỉ số P/E sẽ giúp nhà đầu tư có thêm được những cái nhìn chuẩn xác nhất về doanh nghiệp, tình hình kinh doanh của doanh nghiệp và đặc biệt là biết được có nên đầu tư vào doanh nghiệp đó không.
Chỉ số P/E khi được tính toán chuẩn xác sẽ càng làm rõ hơn quyết định đầu tư của các nhà đầu tư. Chính vì vậy mặc dù nếu đứng một mình thì chỉ số P/E không có vai trò quyết định nhưng nếu bạn tìm hiểu và phân tích cùng nhiều chỉ số khác thì chắc chắn thông tin, dữ liệu bạn nhận được sẽ vô cùng hữu ích. Những nhà đầu tư trước khi tham gia trực tiếp đầu tư nên tìm hiểu kỹ P/E là gì và cách phân tích chúng.
Ưu và nhược điểm khi phân tích cổ phiếu bằng chỉ số P/E
1. Ưu điểm của phương pháp P/E
- Đơn giản: Cách tính chỉ số P/E rất đơn giản, thậm chí những nhà đầu không chuyên chỉ cần biết công thức và số liệu là đã có thể tính được chỉ số P/E rồi.
- Hiệu quả: Mặc dù tính P/E đơn giản nhưng chỉ số P/E phản ánh đúng về tình hình kinh doanh của doanh nghiệp thông qua sự liên quan đến chỉ số EPS.
- Phản ánh tâm lý thị trường: Chỉ số P/E phần nào phản ánh mức độ hưng phấn của thị trường đối với doanh nghiệp đó bằng cách lọc lại lịch sử 10 năm của doanh nghiệp đó. Từ đó tính được tốc độ tăng trưởng thực của doanh nghiệp khi nó không chịu tác động của tâm lý đám đông sẽ như thế nào.
2. Nhược điểm của phương pháp P/E
- Chỉ số P/E sẽ vô nghĩa nếu như chỉ số EPS của doanh nghiệp cho số âm. Một số doanh nghiệp hoạt động không hiệu quả khi tính toán EPS mang lại giá trị < 0 là chuyện xảy ra hết sức bình thường. Trong những trường hợp như thế này, chúng ta không thể dùng chỉ số P/E để định giá cổ phiếu doanh nghiệp được.
- Chỉ số P/E phụ thuộc lớn vào chỉ số EPS, nên nếu doanh nghiệp cố tình “xào nấu” số liệu thì rất khó để tính được P/E một cách chuẩn xác nhất.
