Có một công cụ tài chính đưa nhà đầu tư lên mây và cũng chính nó kéo nhà đầu tư quay trở lại mặt đất. Đó chính là giao dịch ký quỹ margin, vậy margin là gì bạn đã hiểu hết cũng như biết được cách dùng nó sao cho hiệu quả và an toàn chưa?
Nội dung bài viết
- 1 Margin là gì?
- 2 Margin giúp ít gì cho nhà đầu tư?
- 3 Margin mang lại lợi ích gì cho công ty chứng khoán?
- 4 Lãi suất vay margin là bao nhiêu?
- 5 Những cổ phiếu nào được cho vay ký quỹ margin?
- 6 Khi nào thì nên dùng margin?
- 7 Khi nào thì không nên dùng margin?
- 8 Khi nào thì tài khoản bị call margin?
- 9 Công thức tính tỷ lệ giao dịch ký quỹ như thế nào?
- 10 Tài khoản bị vượt tỷ lệ ký quỹ thì chuyện gì sẽ xảy ra?
- 11 Mình thường sử dụng margin theo cách sau
Margin là gì?
Margin hay còn gọi là giao dịch ký quỹ, là một thuật ngữ trong đầu tư chứng khoán để đề cập đến việc nhà đầu tư có thể dùng các cổ phiếu đang có trong tài khoản của mình thế chấp với công ty chứng khoán để được cấp một hạn mức.
Hạn mức này được thể hiện bằng sức mua trong tài khoản để khách hàng có thể tiếp tục tham gia thị trường nhiều hơn số tiền vốn họ đang có.
Margin giúp ít gì cho nhà đầu tư?
Nhiều nhà đầu tư cho rằng giao dịch ký quỹ (margin) sẽ giúp họ tận dụng được tối đa đòn bẩy tài chính. Có nhiều vốn hơn sẽ giúp họ kiếm được nhiều tiền hơn từ thị trường chứng khoán.
Tuy nhiên, nếu bạn hiểu đến đây thôi thì chưa đủ, ở phần dưới mình sẽ nói chi tiết nên dùng công cụ tài chính này khi nào và không nên dùng margin khi nào.
Margin mang lại lợi ích gì cho công ty chứng khoán?
Giao dịch bằng tài khoản margin tức là bạn đang vay tiền của công ty chứng khoán để giao dịch chứ không phải vay tiền của ngân hàng. Mặc dù thế, CTCK cũng đóng vai trò là bên cho vay và cũng thu lãi dựa trên số tiền mà bạn sử dụng.
Lưu ý là có thể bạn được cấp margin cao nhưng công ty chứng khoán chỉ thu lãi dựa trên số tiền mà bạn đã sử dụng chứ không phải dựa trên toàn bộ hạn mức margin được cấp.
Tiền lãi thu được từ việc cho nhà đầu tư vay margin mang lại nguồn thu rất tốt bên cạnh phí giao dịch mà họ thu được từ các giao dịch của nhà đầu tư.
Lãi suất vay margin là bao nhiêu?
Lãi suất cho vay giao dịch ký quỹ giao động từ 11 đến 15%/năm tùy từng vào công ty chứng khoán. Lãi suất chỉ được tính dựa trên số ngày mà bạn sử dụng. Có công ty thì tính 1 năm là 365, có công ty thì tính là 360 ngày.
Ví dụ như công ty chứng khoán SSI thì tính lãi suất cho vay margin là 12%/năm, dựa trên chu kỳ 360 ngày. Tức là mỗi ngày lãi suất là 0,0329%/ngày.
Còn công ty chứng khoán TCBS thì lãi suất cho vay margin là 11,5%/năm cho chu kỳ 365 ngày. Tức là một ngày lãi suất là 0,0315%/ngày.
Xem thêm: Biểu phí giao dịch của các công ty chứng khoán hiện nay
Có một cái bẫy mà các công ty chứng khoán đang giăng ra đại loại như là miễn lãi margin, lãi suất thấp nhất thị trường chỉ 6%/năm. Tất cả chỉ là chiêu trò dụ dỗ hết đấy, không có chuyện 6%/năm mãi mãi đâu. Nó chỉ giới hạn trong bao nhiêu ngày đầu thôi, sau đó thì lãi suất lại cao hơn các công ty khác.
Những cổ phiếu nào được cho vay ký quỹ margin?
Cái này cũng tùy thuộc vào công ty chứng khoán mà bạn đang giao dịch nữa. Mỗi một công ty sẽ có một danh sách các mã cổ phiếu cho vay giao dịch ký quỹ riêng. Phần lớn các mã cổ phiếu này nằm trên sàn giao dịch HoSE là nhiều.
Những doanh nghiệp nào uy tín thì được cấp tỷ lệ margin cao hơn, những doanh nghiệp nào có tính chất đầu cơ nhiều hơn thì tỷ lệ cho vay margin sẽ thấp hơn. Thậm chí một số mã đầu cơ như FLC, ROS một số công ty không cho vay margin.
Cho nên, để xem được danh sách các mã cổ phiếu có cho vay thì bạn hãy liên hệ với người phụ trách tài khoản của bạn. Họ sẽ gửi cho bạn danh sách đó.
Khi nào thì nên dùng margin?
Một số chuyên gia trong ngành chứng khoán thì khuyên rằng margin chỉ thật sự tốt khi thị trường uptrend (đi lên). Còn nếu thị trường đang downtrend (đi xuống) mà bạn cố dùng margin là con dao hai lưỡi.
Do đó, mình khuyên bạn chỉ nên dùng margin khi bạn đáp ứng được các tiêu chí dưới đây:
- Thị trường đang trong giai đoạn hưng phấn của nhà đầu tư, như trong giai đoạn 2020 hoặc 2021 chẳng hạn.
- Bạn phải thật sự am hiểu và là người cực kỳ có nguyên tắc khi sử dụng tài khoản giao dịch ký quỹ.
- Chỉ dùng margin cho các mã cổ phiếu có cơ bản tốt hoặc bạn có niềm tin tăng trưởng của nó trong ngắn hạn.
- Đặt biệt là chỉ nên dùng margin vào các cổ phiếu có thanh khoản tốt. Vì nếu bạn nhận định sai thì nhanh chóng bán để trả tiền lại cho CTCK.
Khi nào thì không nên dùng margin?
Ngược lại với 2 ý trên thì nếu thị trường đang trong giai đoạn đi xuống thì bạn không nên cố dùng margin làm gì. Khi nào thị trường đi dần hồi phục và có đấu hiệu tích lũy tích cực đi lên rồi hẵn dùng margin vẫn chưa muộn.
Tiếp theo là các bạn chỉ nên dùng margin cho các khoản đầu tư lướt sóng trong ngắn hạn, không nên đầu tư dài hạn vì đây là khoản vốn mà bạn phải chịu lãi suất. Không thích hợp cho đầu tư dài hạn. Do đó, bạn nên đặt mục tiêu ngắn, đạt được rồi thì nhanh tay chốt lời.
Đặc biệt, đối với những nhà đầu tư F0 chưa có nhiều kinh nghiệm trên thị trường thì đừng nên thử dùng margin. Mình thấy một số môi giới các công ty chứng khoán luôn khuyến khích khách hàng dùng margin để thu được nhiều phí hơn mà không tư vấn kỹ càng các rủi ro có thể gặp phải nếu dùng margin.
Do đó, hãy tỉnh táo và dùng một cái đầu lạnh để phân tích cái nào đúng và cái nào sai.
Khi nào thì tài khoản bị call margin?
Call margin là một thuật ngữ dùng để chỉ những tài khoản đang sử dụng tiền vay margin nhiều quá, cộng với việc giá cổ phiếu thì giảm làm tỷ lệ giao dịch ký quỹ đi xuống dưới mức cho phép của các công ty chứng khoán.
Việc giá cổ phiếu giảm làm giảm giá trị khoản cổ phiếu mà bạn mang thế chấp với công ty chứng khoán để vay tiền. Dẫn đến tỷ lệ bị kéo xuống dưới 30 – 35% (tùy công ty) thì buộc công ty chứng khoán phải bán bớt cổ phiếu của bạn để trả về trạng thái an toàn. Hay nói thẳng ra là công ty chứng khoán sẽ mang cổ phiếu của bạn ra bán để thu hồi nợ vay.
Công thức tính tỷ lệ giao dịch ký quỹ như thế nào?
Giờ mình lấy ví dụ về công ty chứng khoán mình đang làm việc là Rồng Việt Securities để làm minh họa cho các bạn dễ hình dung. Hiện công ty cho vay margin đối với mã cổ phiếu VPB tỷ lệ là 50%. Giả sử giá cổ phiếu lúc này là 30.000 đồng, bạn đầu tư 300 triệu và mua được 10.000 cổ phiếu.
Với tỷ lệ 50% tức là công ty đang cho bạn vay ký quỹ với tỷ lệ 1:1. Bạn sẽ có thêm tiền margin 300 triệu nữa để mua các cổ phiếu khác trên sàn chứng khoán.
Tỷ lệ 50% = Tiền vốn của bạn / (Tiền vốn + Tiền vay margin)
Tài khoản bị vượt tỷ lệ ký quỹ thì chuyện gì sẽ xảy ra?
Nếu như tỷ lệ này vẫn trên 50% thì tài khoản của bạn không bị gì hết. Còn nếu tỷ lệ ký quỹ này bị kéo về dưới 35% (trường này do giá cổ phiếu giảm) thì tài khoản của bạn sẽ rơi vào trạng thái margin call. Hoặc là bạn chủ động bán bớt cổ phiếu trong danh mục, hoặc là bạn phải nộp thêm tiền để nâng tỷ lệ ký quỹ lên. Con số 30% hoặc 35% cũng tùy từng công ty.
Nếu bạn không thực hiện thì công ty chứng khoán có quyền chủ động bán cổ phiếu của bạn. Thường khi bán sẽ lấy cổ phiếu nào có thanh khoản tốt ra để ưu tiên bán trước thu hồi nợ.
Mình thường sử dụng margin theo cách sau
Trước tiên, mình xin nói trước là danh mục đầu tư mình thường đầu tư theo tháng, thậm chí là trung hạn hoặc dài hạn một chút. Danh mục đầu tư của mình chỉ có tầm 3 – 5 mã là tối đa. Mỗi tháng mình lại mua thêm một chút vì mình thuộc trường phái mua tích sản cổ phiếu. Toàn bộ đều dùng tiền mặt.
Tuy nhiên, chính vì mình làm việc ở công ty chứng khoán, mình mở bảng điện mỗi ngày nên không thể không táy máy đua lệnh được. Thay vì mua các cổ phiếu đầu cơ tăng nóng thì mình lại lướt sóng trên các mã chứng khoán tích sản có sẵn trong danh mục đầu tư của mình.
Bạn nào chưa danh mục đầu tư thì có thể đăng ký: Thiết kế danh mục đầu tư
Lý do mình chọn các mã cổ phiếu này thay vì các mã cổ phiếu khác vì mình theo dõi nó mỗi ngày nên mình quen đường giá của các mã cổ phiếu này. Mình chỉ lướt T+5, T+3 thậm chí là T0 luôn. Bài viết sau mình sẽ chia sẻ tại sao mình có thể lướt T0 được khi thị trường chỉ cho phép T+3.
Những lúc lướt ngắn hạn như thế mình lại dùng tài khoản margin. Vì mình quen mắt các mã cổ phiếu này nên việc nhận định được 4 – 7% trong ngắn ngày khả năng chiến thắng cao. Mình chấp nhận lãi margin trong mấy ngày đó để đổi lấy lợi nhuận 5%. Nếu dùng margin trong 5 ngày bán trả lại thì lãi suất đâu đó cỡ 0,17%, mình vẫn còn lời chán. Tuy nhiên, lâu lâu vẫn bị kẹt hàng nhưng xác suất sẽ cao hơn việc bạn lướt mã lạ.
Không có đúng hoặc sai trong việc dùng margin như thế nào nhé, chỉ có phù hợp và không phù hợp và mình thì phù hợp với cách dùng margin như thế này. Mong là sau bài viết này bạn sẽ hiểu được bản chất của margin là gì và cách sử dụng nó như thế nào.
