Tại thời điểm bài viết này được xuất bản thì mình chưa từng chứng kiến thị trường trải qua một đợt call margin mạnh và lâu như thế này trước đó. Trước đây, thị trường chỉ trải qua tầm 1 – 3 ngày call margin thì sau đó lại tăng mạnh trở lại. Nhưng giai đoạn này thị trường call margin gần 10 phiên liên tục mới xuất hiện nhịp hồi.
Xem thêm: Margin là gì? Khi nào thì tài khoản sẽ bị call margin?
Tuy nhiên, mình không bàn đến lý do tại sao call margin lâu đến thế mà mình chỉ bàn về việc tại sao sau cứ mỗi lần call margin xong thì thị trường lại bật tăng mạnh trở lại. Chung quy sẽ do 2 lý do sau đây:
Nội dung bài viết
Tâm lý chờ đợi của nhà đầu tư
Hầu hết nhà đầu tư chúng ta đều có cảm giác “Thôi, chờ nó call margin xong rồi hãy vào?”. Trong lúc thị trường trong giai đoạn downtrend thì đây là một cách rất tốt để quản trị rủi ro. Việc chờ call xong mới mở lệnh mua sẽ giúp nhà đầu tư có được vị thế tốt. Tránh được những cú giảm sàn hàng loạt như trời giáng khi mà công ty chứng khoán mang hàng ra bán hàng loạt để thu hồi nợ.
Sau khi bán call xong thì lại có hàng loạt nhà đầu tư lao vào bắt đáy cổ phiếu nên tạo được hiệu ứng bật tăng mạnh trở lại.
Mình rất ủng hộ tâm lý này, tuy nhiên cái khó nhất đối với nhà đầu tư là làm sao để biết khi nào thì thị trường mới call margin xong. Lúc này, chúng ta cần phải xem xét đến yếu tố thứ 2 bên dưới.
Theo ý chí của nhà tạo lập thị trường
Trong giai đoạn 2020 – 2021 thị trường chứng khoán chứng kiến một thế hệ đầu tư vay nợ cực nhiều. Nào là vay ngân hàng, nào là vay margin của công ty chứng khoán, đã vậy còn vay kho để đánh nữa là đằng khác.
Chỉ xét riêng vay margin của công ty chứng khoán thôi thì đến hết Quý 3/2021 thì số tiền cho vay margin là hơn 150 nghìn tỷ đồng.
Tuy nhiên, các bạn có tin rằng nhà tạo lập họ biết hết tất cả những gì đang diễn ra trên thị trường không?
- Họ biết rằng có bao nhiêu nhà đầu tư đang tham gia đầu tư trên thị trường. Trong số đó có bao nhiêu người là nhà đầu tư tay to và bao nhiêu người là nhà đầu tư nhỏ lẻ.
- Họ biết rằng bạn đang đầu tư những mã cổ phiếu nào trong danh mục đầu tư của mình.
- Họ biết rằng có bao nhiêu người đang đầu tư bằng tiền mặt, có bao nhiêu người đang sử dụng margin. Đặc biệt là họ biết luôn sức chịu đựng còn lại của tài khoản là bao nhiêu.
Và tất cả những thông tin đó đều có thể cân đo đong đếm bằng dữ liệu được chứ hoàn toàn không phải là đoán mò tâm lý nhà đầu tư.
Rõ ràng, nếu có được những dữ liệu này trong tay thì họ hoàn toàn có thể ép call margin tài khoản của nhà đầu tư bất cứ lúc nào họ muốn. Ép nhà đầu tư rủ hàng để gom hàng rồi chia bài làm lại ván mới. Bán hết những gì cần bán rồi thì cạn cung, cầu nhẹ cũng đủ làm thị trường tăng thôi. Chủ yếu là thiện chí của họ đối với thị trường này như thế nào mà thôi.
Người có dữ liệu này chỉ có thể là các Sở giao dịch như HoSE, HNX hoặc Trung lâm lưu ký (VSD). Còn việc dữ liệu này có bị tuồng ra ngoài không thì ai mà biết được chứ, chuyện gì cũng có thể xảy ra mà.
Dưới góc độ của nhà đầu tư, chúng ta nên làm gì?
Chúng ta hoàn toàn không thể nào biết được ý chí của nhà tạo lập là như thế nào cả. Nhưng với kinh nghiệm của mình thì nhà đầu tư nếu đang ở 2 trạng thái dưới đây có thể áp dụng theo:
- Với tâm thế của nhà đầu tư đang full margin thì rõ ràng cần phải giảm tỷ lệ ký quỹ về mức an toàn nhất có thể. Đặc biệt là phải hoàn toàn dứt khoát trong xu hướng downtrend của thị trường. Chúng ta nếu cố giữ tỷ lệ margin luôn trong trạng thái báo động thì tài khoản có thể cháy bất cứ lúc nào.
- Với tâm thế của nhà đầu tư đang full tiền mặt thì đây cũng là một cơ hội tốt để mua được cổ phiếu giá tốt. Tuy nhiên, khi giải ngân cũng cần phải xét đến các yếu tố vĩ mô của thị trường và cân đối được dòng vốn đầu tư của bản thân.
