Tìm hiểu thị trường chứng khoán các nhà đầu tư sẽ phải học hỏi vô vàn những kiến thức cơ bản. Những kiến thức này chắc chắn sẽ là một nền tảng quan trọng giúp nhà đầu tư có được những kỹ năng phân tích, phán đoán chuẩn xác để có quyết định đầu tư hiệu quả. Trong số đó không thể bỏ qua được khái niệm về hệ số Beta. Vậy hệ số Beta là gì? Tính hệ số Beta như thế nào chuẩn xác nhất?
Nội dung bài viết
Khái niệm hệ số Beta là gì?
Hệ số Beta được hiểu là một hệ số rủi ro. Đây chính là một thước đo rủi ro của toàn bộ danh mục đầu tư hay của một cổ phiếu nhất định. Dựa vào chỉ số Beta bạn có thể được độ tương quan biến động của danh mục hoặc cổ phiếu so với toàn bộ thị trường bằng cách thông qua sự so sánh về thay đổi, biến động của giá.
Thị trường chứng khoán luôn mang đến một lượng kiến thức khổng lồ mà bất cứ nhà đầu tư nào cũng cần phải chinh phục. Am hiểu thị trường chứng khoán chắc chắn sẽ giúp nhà đầu tư có thể thao tác dễ dàng hơn và có được những quyết định đầu tư an toàn và mang lại hiệu quả nhất.
Chỉ số Beta có liên quan gì đến biến động của thị trường?
Trong thị trường chứng khoán cụ thể thì dựa vào sự thay đổi của VN-Index thì những nhà đầu tư sẽ phần nào phán đoán được mức biến động giá của thị trường chứng khoán. Cụ thể như sau:
- Chỉ số Beta > 1: Được hiểu là mức biến động giá của chứng khoán sẽ cao hơn so với biến động của thị trường. Điều này đồng nghĩa với việc cổ phiếu cụ thể đó sẽ có khả năng sinh lời cao nhưng rủi ro đi kèm cũng không nhỏ.
- Chỉ số Beta < 1: Mức biến động của thị trường sẽ cao hơn mức biến động giá của chứng khoán. Khi đó chứng khoán sẽ có mức độ biến động ít hơn so với mức thay đổi của thị trường.
- Chỉ số Beta = 1: Mức biến động của thị trường bằng với mức biến động giá của chứng khoán. Khi đó thì thị trường và chứng khoán sẽ di chuyển cùng bước đi.
- Chỉ số Beta = 0: Điều này chứng tỏ rằng sự thay đổi giá trị của cổ phiếu sẽ không có sự liên quan đến thị trường. Và nếu Beta âm thì cổ phiếu sẽ biến động ngược chiều so với thị trường và ngược lại.
Dựa vào chỉ số Beta mà nhà đầu tư sẽ có được những nhận định về biến động thị trường và mức biên động giá chứng khoán. Đây được coi là một chỉ số vô cùng quan trọng giúp các nhà đầu tư có thêm cơ sở để khẳng định rằng có nên đầu tư vào chứng khoán đó không.
Chỉ số Beta có những ý nghĩa đặc biệt nào?
Bất kỳ khái niệm nào trong thị trường chứng khoán đều mang những ý nghĩa nhất định. Và hệ số Beta cũng vậy, nhà đầu tư sẽ thấy được chúng mang những ý nghĩa đặc biệt như:
- Hệ số Beta sẽ thể hiện rõ được mối quan hệ của mức độ rủi ro/biến động chung của toàn thị trường và mức độ rủi ro của một tài sản riêng lẻ (cổ phiếu). Nền kinh tế biến động và thay đổi chắc chắn chỉ số Beta cũng sẽ thay đổi theo.
- Dựa vào việc tính toán hệ số Beta mà nhà đầu tư sẽ có thể so sánh được mức độ biến động giá của cổ phiếu so với biến động chung của thị trường. Từ đánh giá, tính toán đó mà nhà đầu tư sẽ biết được mình có nên đầu tư vào cổ phiếu doanh nghiệp đó hay không.
- Trong mô hình định giá tài sản vốn CAPM thì hệ số Beta là một chỉ số quan trọng. Chúng sẽ giúp các nhà đầu tư có thêm một yếu tố để định giá cũng như phân tích cổ phiếu.
- Để xác định được đối tượng cổ phiếu phù hợp với khả năng chịu đựng rủi ro thì hệ số Beta là lựa chọn hoàn hảo cho nhà đầu tư.
Với những ý nghĩa này cho thấy hệ số Beta đóng vai trò quan trọng trong thị trường chứng khoán. Nhờ vào hệ số Beta mà nhà đầu tư sẽ có thêm những yếu tố quan trọng để đánh giá thị trường, cổ phiếu và có được những quyết định đầu tư hiệu quả và chuẩn xác nhất.
Cách tính hệ số Beta đúng chuẩn nhất
Ngoài khái niệm thì nhà đầu tư cũng phải nắm được cách tính chuẩn xác của hệ số Beta. Dựa vào hệ số này sẽ giúp nhà đầu tư có thể nắm bắt được những biến động để kịp thời có kế hoạch đầu tư hiệu quả nhất.
Cụ thể để tính hệ số Beta, bạn áp dụng công thức tính Beta sau:
Beta = Covar(Ri,Rm)/Var(Rm)
Trong đó,
- Covar là hiệp phương sai tỷ suất sinh lợi của thị trường và tỷ suất sinh lợi của cổ phiếu.
- Var là phương sai tỷ suất sinh lợi thị trường.
- Ri là tỷ suất sinh lời của chứng khoán.
- Rm là tỷ suất sinh lời của thị trường, ở đây là VN-Index.
Tỷ suất sinh lời của chứng khoán được tính như sau:
Ri = (P1-P0)/P0
Trong đó,
- P1 là giá đóng cửa điều chỉnh phiên đang xét.
- P0 là giá đóng cửa điều chỉnh phiên trước đó.
Về cơ bản nhiều nhà đầu tư khi tìm hiểu công thức tính hệ số Beta thường không biết phải tính toán như thế nào để chuẩn xác nhất. Tuy nhiên hiện nay có rất nhiều tổ chức hay công ty tài chính đều đã thực hiện tính toán chỉ số Beta sẵn có. Chính vì vậy mà bạn có thể căn cứ vào thời điểm để có thể lấy được con số chính xác nhất. Tuy nhiên đôi khi cũng có sự thay đổi về hệ số mà tổ chức đó chưa kịp cập nhật.
Xác định được hai yếu tố này sẽ giúp bạn có thể nhanh chóng và dễ dàng tính toán được hệ số beta cụ thể là bao nhiêu. Dựa vào con số cụ thể mà bạn sẽ có thêm những nhận định, phân tích chuẩn xác nhất về biến động thị trường và có được sự đầu tư hiệu quả.
Xem hệ số beta ở đâu?
Nhà đầu tư chỉ cần biết công thức để tham khảo thôi chứ hiện nay các website tài chính đã có những công cụ tài chính được tính hợp sẵn bên trong các dữ liệu về chứng khoán như CafeF hoặc Vietstock.vn.
Cụ thể, bạn vào website www.cafef.vn, chọn mã cổ phiếu cần tìm hệ số beta sau đó bên dưới các thông tin chủ yếu về doanh nghiệp sẽ có thông tin về các chỉ số tài chính của doanh nghiệp đó. Như hình ảnh minh hoạ bên dưới là hệ số beta của Vinamilk.
Hệ số Beta tại thị trường chứng khoán Việt Nam
Có thấy thấy rằng hệ số Beta được coi là một yếu tố và là cơ sở để giúp nhà đầu tư có những tính toán, nhận định và quyết định đầu tư hiệu quả nhất. Tuy nhiên hệ số Beta trên thị trường chứng khoán thế giới liệu có giống như ở thị trường chứng khoán Việt Nam?
Hiện nay tại Việt Nam, hệ số Beta dường như còn chưa phản ánh được đầy đủ thực tế, ý nghĩa như trên thị trường chứng khoán thế giới. Lý do là bởi tại thị trường Việt Nam còn một số hạn chế như:
- Hệ số thị trường VN-Index trong điều kiện hiện tại chưa thể thể hiện được cho toàn bộ nền kinh tế tại nước ta.
- Hệ số Beta tại Việt Nam chưa được cập nhật đầy đủ, kịp thời. Bên cạnh đó, hệ số Beta còn thiếu nhiều thông tin với lý do là bởi các doanh nghiệp công bố kém.
- Hệ số Beta tại Việt Nam chỉ có độ lớn dữ liệu lịch sử là 2 năm. Chính vì vậy mà chưa thể đảm bảo được tính ổn định về dữ liệu và làm ảnh hưởng lớn tới việc tính toán hệ số Beta.
- Tại thị trường Việt Nam hiện nay không có đủ số lượng doanh nghiệp đạt tiêu chuẩn để tính Beta. Chính vì vậy mà việc tính Beta sẽ khó có thể giúp người đầu tư có được những nhận định chuẩn xác nhất.
Kết luận
Hệ số Beta đối với thị trường chứng khoán thế giới chắc chắn sẽ mang đến nhiều ý nghĩa và có độ tin tưởng cao. Tuy nhiên tại thị trường chứng khoán Việt Nam do còn nhiều hạn chế khách quan nên hệ số Beta dường như chưa thực sự phát huy hết ý nghĩa mà chúng mang lại. Mặc dù vậy thì việc các nhà đầu tư có thêm những kiến thức về chỉ số Beta cũng sẽ giúp việc tính toán, nhận định thị trường được hiệu quả hơn và có thể tham gia nhận định thị trường chứng khoán thế giới.
Tính toán chỉ số Beta sẽ giúp bạn có được những thông tin quan trọng về thị trường chứng khoán. Dựa vào những thông tin đó nhà đầu tư về cơ bản sẽ có được những nhận định, phân tích để có quyết định xem có nên đầu tư hay không. Vì vậy việc tìm hiểu về hệ số Beta là gì sẽ giúp nhà đầu tư có được những chuẩn bị hiệu quả nhất.
